Herkesin cildinde milyonlarca zararlı ya da zararsız bakteri hayatta kalabilmek için barınıyor.
Bu bakteriler bazen tıkanmış gözeneklere kızarıklığa ve küçük şişkinliklerin neden olduğu enfeksiyonlara neden olur. Bunlara da sivilce adı verilir. Eğer bu sivilcelerin sayısı çok ise o zaman akne ismini alır. Akne her genç yaşın bir sorunudur. Öyleyse haydi gelin sivilce oluşumunu engellemek için derlediğimiz önerileri birlikte inceleyelim.
Psikolojik Durum
Gençler psikolojik olarak akneyi problem olarak değil, çocukluk döneminden gençlik dönemine geçişin izlerinden biri olarak düşünmelidirler. Aksi halde bu stresle de akne oluşumuna olumsuz etki yaparlar yani aknelerin artmasına sebep olabilirler.
Ergenlik çağında çocuğu olan ailelerde gençlere bu konuda destek olmalı, psikolojilerini daima yüksek tutmaya yardımcı olmalıdırlar.
Ne yazık ki deri hastalıklarında diğer sistem hastalıklarından çok daha sık olarak uzman doktor dışındaki kişilerce tedaviler önerilebilmekte. Bazı merkezlerde bilinçsizce akneli cilt bakımları yapılmakta, gereksiz ya da zararlı cerrahi işlemler ve lazer tedavileri uygulanabilmektedir. Gençlerin ve ailelerinin bu gibi önerilere, işlemlere ve tedavilere rağbet etmemeleri gerekmekte.
Sivilce Tedavisine Başlarken
Hastalara tedavinin en az 8 hafta süreceği, kısa sürece sonuç alınamayacağı ve ilaçların yine de düzenli kullanılmasının gerektiği tedaviye başlamadan önce güzelce anlatılmalıdır.
Kız çocuklarında aknenin adet zamanlarında tekrarlayabileceği, ergenlerin sınav dönemi gibi stresli dönemlerinde aknenin şiddetlenebildiği muhakkak anlatılmalıdır. Aynı zamanda sivilce tedavisinin ilk haftalarında komedonlarda belirginleşme olabileceği konusunda hastalar bilgilendirilmelidir.
Bunun yanında hastaların yaşam tarzlarını devam ettirmekte zorlanmayacakları tedavi seçeneklerinin uygulanmasına doktorla birlikte karar verilmelidir.
Diyet
Akne ve diyet arasındaki bağlantı yıllardır tartışılıyor. Kişiden kişiye değişmekle birlikte yağlı yiyecekler (çikolata, dondurma, süt, yoğurt, peynir, kuruyemiş, kızartma) akneyi arttırabilmektedir. Bu etkinin mekanizması hakkında ise değişik görüşler ileri sürülmektedir.
Sivilceleri Sıkmak
Gençler, siyah noktalar (açık komedon) ve sivilcelerini tırnakları ile sıkarak tedavi edeceklerini düşünürler. Oysa ki bu kesinlikle yapılmaması gereken bir harekettir.
Çünkü akne ve komedonları sıkınca içeriğin bir kısmı dışarıya boşalırken bir kısmı da deri içine yayılabilir. Açık komedonları sıkmak isterken tahriş etmek iltihaplanmalarına neden olabilir.
Aynı zamanda tırnak ile zedelenen deriden bakteriler içeri girerek enfekte akneye sebep olur. Aknelerinizle oynayıp onları sıkmak, kopartmak; deride kırmızı, kahverengi lekelere ve çukur izlerine de yol açar.
Akne skarı ve post inflamatuar hipermigmentasyon denilen bu problemlerin tedavileri bazen akne tedavisinden çok daha uzun sürmektedir.
Kozmetik Ürünler
Sivilceli gençler bir toplantıya gidecekleri ya da arkadaşlarının arasına karışacakları zaman aknelerini kapatmak için pudra ve fondöten gibi kozmetik ürünler kullanmamalıdırlar. Çünkü bunlar ufak tanecikleri ile yağ bezlerinin dökme ağızlarını kapatarak komedonlara ve yeni sivilcelere sebep olurlar.
Kozmetik ürünlerde kakao yağı, lanolin, keten tohumu yağı, mineral yağlar, zeytinyağı, yer fıstığı yağı, vazelin, susam yağı ve ekstreleri mevcut olabilir.
Akneli cilde uygun olmayan bu içerikler yerine non-komedojenik ya da non-aknejenik ürünler zorunlu zamanlarda ve kısa sürelerde kullanılabilir.
Sivilce Temizliği
Ergenlik yaşındaki gençlerin derileri yağlanmaya başlayınca öncelikli olarak yapmaları gereken; deri temizliğine özen göstermek olmalıdır.
Akneli ciltlerin temizliğinin amacı; deri yüzeyindeki kir, ter, yağ ve ölü deri hücrelerini tahriş etmeden ve aşırı kurutmadan akneli bölgeden uzaklaştırmaktır.
Deriden su kaybının önüne geçen seramidler ya da serebrosidler gibi deri komponentleri temizlenir ise istenilenin aksise sebase bezlerinden sebum salınımı artabilir ve akneye ters etki yapabilir. Buna engel olmak için şunlara dikkat edilmesi gerekir:
- Asit özelliğinde (pH 5,5) sabunlar, sindetler, asit salisilik ya da benzoil peroksit gibi sivilce tedavisinde kullanılan maddeleri içeren sabunlar ile yap bezi kanallarının ağızları mutlaka açık tutulmalıdır.
- Doğal sabunlar bazik olduğu için kullanılmamalıdır. Kuruluğa karşı hazırlanmış olan yağlı sabunlar uygun değildir.
- Temizleyiciler musluk suyu ya da mineral sular ile güzelce durulanmalıdır.
- Kolonyalı, parfümlü ve alkollü temizleyiciler kullanılmamalıdır.
- Aşırı sıcak su kullanılmamalı ve sık sık buhar banyosu yapılmamalıdır.
- Şiddetli ovuşturma, fırça, kese ve sünger kullanımı inflamasyonu arttıracağı için zararlıdır.
- Deri yüzeyinde bulunan yağı absorbe eden kil maskeleri derinin temizliğine yardımcı olabilecek ürünlerdir.
- Günde 2 defa derinin temizlenmesi yeterli olacaktır.
- Hafif peeling (soyma) ve porları (gözenekleri) sıkıştırma özelliği olan reti noik asitli solüsyon, jel ve kremler tonik olarak kullanılabilir.
